Deze herfst kun je in het Stadsmuseum zien waar de wortels van veel Achterhoekers liggen. Dit ontdek je in de tentoonstelling Waor bu’j van? De aanleiding voor deze tentoonstelling is het onderzoeksproject ‘Mijn Achtergrond’ van Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL) naar de migratieachtergronden van Achterhoekers. Via foto’s, leporello’s en linnenhuisjes krijg je een goed beeld van de gemêleerde bevolkingssamenstelling in de Achterhoek. Waor bu’j van? is tot en met 11 januari 2026 in het Stadsmuseum in Doetinchem. Gaon, zou ik zeggen.
Achterhoeks linnen
De tentoonstelling telt vier thema’s: Je ontdekt de wortelverhalen in linnenhuisje, op leporello’s, op foto’s en op Achterhoeks linnen. In de gang van het museum hangt werk van kunstenaar Els Lemkes. Lemkes ging aan de slag met historisch handgeweven Achterhoekse linnen van haar schoonmoeder. Van haar hand zie je hier verschillende abstracte werken gemaakt met linnen. Met vouwen en stiksels geeft zij dit erfgoed een nieuw leven. Het Achterhoeks linnen dat Lemkes heeft gebruikt, vormt ook de basis van de verhalen op de de honderden linnen huisjes. Als je meer wilt weten over het Achterhoeks linnen, breng dan een bezoek aan Museumboerderij Smedekinck in Zelhem.
Waor bu’j van?
Waor bu’j van? is een van de meest gestelde vragen als mensen elkaar (in de Achterhoek) ontmoeten. Wij kregen die vraag ook vaak te horen toen we ruim vijf jaar geleden vanuit Nijmegen naar Doetinchem verhuisden. Toen Textielclub Lange leven de kunst & Naoberschap van Cultuurbedrijf Amphion een uitnodiging verstuurde om mee te doen aan een migratieproject, ben ik de uitdaging direct aangegaan. Iedere deelnemer kreeg een huisje toegestuurd van handgeweven (wit) linnen van Achterhoek’s vlas. Iedereen was vrij om zelf decoratietechnieken te kiezen, alleen het onderwerp stond vast: laat zien waar je wortels liggen.
Leoporello’s vertellen verhalen
In de eerste zaal hangt een wereldkaart. Hierop trekken bezoekers met een blauwe pen een lijn van de oorsprong van hun wortel richting Nederland. Ik zie blauw lijnen vanuit Zuid-Afrika, Canada, Australië, Oekraïne en het Midden-Oosten. Daarna volgt de zaal met de leporello’s. Deelnemers van de werkgroep ‘Kunst door de brievenbus’ hebben leporello’s, gevouwen verhalen gemaakt. In de vorm van een harmonicaboekje volg je de tijdlijn door het even van de maker. Ook hier zijn verschillende technieken gebruikt. Van tekenen tot collagetechniek, van aquarelleren tot kalligraferen. Op de muren en de vloeren in de tentoonstellingszalen staan tekstfragmenten gedrukt die je herkent van de huisjes en de leporello’s.
Ruim honderd huisjes
In de laatste zaal zijn de muren behangen met honderden textielhuisjes. Je kijkt je ogen uit, de creativiteit en het textiele ambachtsschap zijn enorm. Naast verschillende huisjes is een QR-code geplakt. Met je telefoon kun je het verhaal achter het huisje horen. Deze QR-codes hangen ook bij de andere drie onderdelen van de tentoonstelling.
Patterns of unity
Het vierde onderdeel in Waor bu’j van? is de fototentoonstelling van Diana Tamliani. Haar foto’s zijn te zien in het voormalige historische klaslokaal van het Stadsmuseum. Tamliani, zelf gevlucht uit Oekraïne, wordt in Doetinchem ‘de moeder van alle Oekraïners’ genoemd. Zij weet als geen ander hoe het voelt om in een nieuw land je weg te vinden, opnieuw te wortelen en een identiteit te zoeken. Met Patterns of Unity laat Diana zien dat diversiteit geen zwakte is, maar een kracht. Door de vrouwen zie je de kracht van diversiteit.
Waor bu’j van? is nog tot en met 11 januari 2026 te zien in het Stadsmuseum in Doetinchem. Kijk hier voor de details. MK=geldig.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst.
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan Lang leve de kunst Naoberschap, het Stadsmuseum, alle genoemde kunstenaars en deelnemers aan Waor bu’j van?
